Βιογραφικό Σημείωμα του Dr. ΑΠΟΣΤΟΛΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ

Σπούδασα  Ιατρική στο Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης (1983-1989).

Ειδικεύτηκα στη Μαιευτική Γυναικολογία αρχικά σε νοσοκομεία της Μεγάλης  Βρετανίας  (Peterborough Hospital, Newnham Hospital, Ealing Hospital , Royal London Hospital) και ολοκλήρωσα την ειδίκευσή μου στην Α’ Πανεπιστημιακή κλινική του νοσοκομείου Αλεξάνδρα  Αθηνών υπό την επίβλεψη του καθηγητή κ. Σ. Μιχαλά.

Στη διάρκεια  της εκπαίδευσής μου είχα την ευκαιρία να εκπαιδευτώ στην εκτέλεση υπερήχων στη Μαιευτική Γυναικολογία αλλά και στην κολποσκόπηση για την οποία έλαβα  ειδική εκπαίδευση στο Women’s Hospital  του Birmingham, UK  υπό τον  καθηγητή κ. D M Luesley. Μετά την απόκτηση του τίτλου ειδικότητας εκπαιδεύτηκα για δεκαοκτώ μήνες στο  κέντρο ιατρικής εμβρύου Harris Birthright Research Center for Fetal Medicine στο Kings College Hospital , London υπό την επίβλεψη του καθηγητή κ. Κύπρου Νικολαίδη (1999-2001). Είμαι πιστοποιημένος ιατρός από το Fetal Medicine Foundation για την εκτέλεση Μαιευτικών Υπερήχων (αυχενική διαφάνεια, β’ επιπέδου, Doppler εμβρυοπλακουντιακής κυκλοφορίας) και διαθέτω  άδεια εκτέλεσης υπερήχων από το Υπουργείο Υγείας  με αριθμό: Α.Π. :Υ7α/ΓΠ/34354/01 10/12/02. Είμαι μέλος της διεθνούς εταιρείας υπερήχων στη Μαιευτική Γυναικολογία ISUOG,  της  Ελληνικής  εταιρείας Υπερήχων στη Μαιευτική Γυναικολογίαςκαθώς  και της Ελληνικής εταιρείας Περιγεννητικής Ιατρικής. Από το 2001 εργάστηκα στο κέντρο Ιατρικής Εμβρύου του Μαιευτηρίου Λητώ  και του Μαιευτηρίου Μητέρα Αθηνών όπου εξακολουθώ  να εργάζομαι και σήμερα. Παραμένω συνεργάτης και των δύο μαιευτηρίων καθώς και του μαιευτηρίου Ρέα ενώ παράλληλα διατηρώ  πλήρως εξοπλισμένο ιατρείο επί της οδού Κηφισίας 118Δ στην Αθήνα.

Υπηρεσίες

Υπερηχογράφημα Κύησης Α’ Τριμήμου

Γίνεται μεταξύ 5ης και 10ης εβδομάδας συνήθως διακολπικά και σκοπό έχει τη έγκαιρη διάγνωση της κύησης και πιθανών επιπλοκών:

• Ελέγχεται η θέση του σάκκου εάν δηλαδή είναι μέσα στη μήτρα ή είναι εξωμήτριος κύηση. Στην δεύτερη περίπτωση προσπαθούμε να εντοπίσουμε που βρίσκεται για να σχεδιαστεί η αντιμετώπιση.
• Ελέγχεται η βιωσιμότητα (παρουσία καρδιακής λειτουργίας), που θα μας βοηθήσει ιδιαίτερα σε περιπτώσεις κολπικής αιμορραγίας.

Από το μέγεθος του σάκου ή του εμβρύου μπορεί να υπολογισθεί η ηλικία κύησης σε γυναίκες  χωρίς σταθερό κύκλο ή με άγνωστη τελευταία περίοδο. Σε περίπτωση δίδυμης κύησης μας βοηθάει να διακρίνουμε τη χωρητικότητα δηλαδή εάν βρίσκονται σε ξεχωριστούς σάκους και εάν έχουν διαφορετικούς πλακούντες πληροφορία πολύ σημαντική για την πρόγνωση της κύησης. Τέλος γίνεται έλεγχος για τυχόν παθολογία είτε από την κύηση είτε από τα έσω γεννητικά όργανα (αποκόλληση πλακούντα, ινομυώματα, παθολογία ωoθηκών κ.α.).

Υπερηχογράφημα Α’ Τριμήνου – Αυχενικής Διαφάνειας

Οι περισσότεροι το αναφέρουν ως υπερηχογράφημα αυχενικής διαφάνειας που γίνεται για τη διάγνωση χρωμοσωμικών ανωμαλιών όπως το σύνδρομο Down. Πρόκειται όμως για κάτι πολύ περισσότερο και γίνεται μεταξύ 11ης και 14ης εβδομάδας. Σε ότι αφορά στις χρωμοσωμικές ανωμαλίες πρέπει να υπογραμμισθεί ότι δεν είναι διαγνωστικό τέστ. Είναι εκτίμηση κινδύνου-ρίσκου και λαμβάνει υπ όψιν την ηλικία της μητέρας , το προηγούμενο μαιευτικό ιστορικό, τα υπερηχογραφικά ευρήματα και τις μετρήσεις από μια εξέταση αίματος (βλ. παρακάτω). Εκτιμάται λοιπόν την  πιθανότητα να έχει το έμβρυο κάποια χρωμοσωμική ανωμαλία.  Στη συνέχεια η μητέρα μαζί με το γιατρό της αποφασίζει αν θέλει ή όχι να προχωρήσει σε περεταίρω επεμβατικό  έλεγχο δηλ. αμνιοπαρακέντηση ή λήψη τροφοβλάστης για να έχει πιά ένα διαγνωστικό αποτέλεσμα. Ο λόγος που δεν υποβάλλονται όλες οι γυναίκες σε επεμβατικό έλεγχο είναι η πιθανότητα αποβολής και το κόστος. Τα κυριότερα υπερηχογραφικά ευρήματα που λαμβάνονται υπ όψιν είναι η αυχενική διαφάνεια (συλλογή υγρού κάτω από το δέρμα του αυχένα του εμβρύου) , η καρδιακή συχνότητα του εμβρύου ,  η παρουσία του ρινικού οστού και δύο καρδιακοί δείκτες : το Doppler της τριγλώχινας και του φλεβώδους πόρου του εμβρύου. Έχει βρεθεί ότι χρησιμοποιώντας  σαν όριο  για να γίνει επεμβατικός έλεγχος την πιθανότητα 1: 300 το υπερηχογράφημα της αυχενικής διαφάνειας μπορεί να ανιχνεύσει πάνω από 80% των εμβρύων με σύνδρομο Down. Με την εξέταση αίματος γίνεται ποσοτικός προσδιορισμός δύο ουσιών που παράγονται από τον πλακούντα της  fBHCG  και της PAPP-A  οι τιμές των οποίων σε έμβρυα με χρωμοσωμικές ανωμαλίες είναι παθολογικές. Με την προσθήκη  της εξέτασης αυτής  η διαγνωστική ικανότητα της εξέτασης  ξεπερνάει το 93%. Τα αποτελέσματα των μετρήσεων τόσο τα υπερηχογραφικά όσο και τα βιοχημικά μπαίνουν σε ειδικό λογισμικό για τον υπολογισμό του κινδύνου.  Απαραίτητη προϋπόθεση για τη χρήση του λογισμικού είναι η εξέταση να γίνεται από εξειδικευμένο ιατρό με πιστοποίηση από το Fetal Medicine Foundation (FMF) για επάρκεια στην εκτέλεση της συγκεκριμένης εξέτασης και μάλιστα για τον κάθε υπερηχογραφικό δείκτη ξεχωριστά. Η πιστοποίηση ανανεώνεται κάθε χρόνο μετά από σχετικές εξετάσεις. Στο ιατρείο μου είναι δυνατή η διενέργεια όλων των παραπάνω εξετάσεων διότι κατέχω τη σχετική πιστοποίηση. Οι βιοχημικοί δείκτες θα πρέπει να ελέγχονται από εργαστήρια που χρησιμοποιούν πιστοποιημένες μεθόδους  από το FMF για τον υπολογισμό τους όπως Kryptor, Delfia  ή Roche. Τα εργαστήρια θα πρέπει να έχουν αντίστοιχη πιστοποίηση και στον έλεγχο των αποτελεσμάτων τους  (ISO) και σε καμία περίπτωση δεν μπορούν να δίνουν εκτίμηση κινδύνου χωρίς να αναφέρεται ο ιατρός που πραγματοποίησε το υπερηχογράφημα και ο αριθμός πιστοποίησης από το FMF. Το ιατρείο μου συνεργάζεται με πιστοποιημένα εργαστήρια που έχουν σχετικό ISO. Πέρα όμως από τον έλεγχο για χρωμοσωμικές ανωμαλίες το υπερηχογράφημα του α’ τριμήνου είναι πολύ σημαντικό γιατί: Στο πρώτο τρίμηνο είναι πιο ακριβής η εκτίμηση της ηλικίας κύησης υπερηχογραφικά, πράγμα πολύ σημαντικό για γυναίκες με ασταθή κύκλο αλλά και για την παρακολούθηση της ανάπτυξης αργότερα στην κύηση. Σε δίδυμη κύηση είναι απαραίτητη η μελέτη της χοριονικότητας εάν δηλαδή βρίσκονται σε ξεχωριστούς σάκους και αν μοιράζονται ή όχι τον ίδιο πλακούντα. Αυτό είναι πιο εύκολο στο πρώτο παρά στο δεύτερο τρίμηνο. Περίπου 40% των ανατομικών ανωμαλιών του εμβρύου μπορεί να διαγνωστούν στο α’ τρίμηνο. Γίνεται αρχική εκτίμηση του μήκους του τραχήλου αλλά και των έσω γεννητικών οργάνων για τυχόν παθολογικά ευρήματα όπως ινομυώματα ή κύστεις  ωοθηκών. Με έλεγχο Doppler των μητριαίων αρτηριών και συνυπολογίζοντας το ιστορικό, την αρτηριακή πίεση αλλά και κάποιους βιοχημικούς δείκτες μπορούμε σήμερα να εντοπίσουμε τις κυήσεις που είναι υψηλού κινδύνου για ανάπτυξη  σοβαρής προεκλαμψίας και εμβρύου υπολειπόμενης ανάπτυξης . Ο έλεγχος και εδώ απαιτεί πιστοποίηση από το FMF και για το γιατρό και για το εργαστήριο πιστοποίηση την οποία επίσης κατέχω. Για την πραγματοποίηση της εξέτασης δεν απαιτείται ιδιαίτερη προετοιμασία από την έγκυο και η αιμοληψία γίνεται στο ιατρείο. Το τελικό αποτέλεσμα δίδεται την επόμενη μέρα στην έγκυο και στο θεράποντα ιατρό.

Αναλυτικό Υπερηχογράφημα Κύησης (β’ Επιπέδου)

Γενετικό υπερηχογράφημα Β’ επιπέδου

Υπερηχογράφημα Ανάπτυξης και Doppler

Πρόκειται  για υπερηχογραφικό έλεγχο που πραγματοποιείται μετά την 24η εβδομάδα ανάλογα με την κρίση και  τη σύσταση του θεράποντα ιατρού. Ελέγχεται εάν η ανάπτυξη του εμβρύου αντιστοιχεί με την ηλικία κύησης, η ποσότητα του αμνιακού υγρού, και η θέση και ωρίμανση του πλακούντα. Επίσης ελέγχονται οι εμβρυικές κινήσεις και οι αναπνευστικές κινήσεις. Γίνεται επίσης έλεγχος με 3D υπερηχογραφια. Με την εξέταση DOPPLER ελέγχονται οι αντιστάσεις στη ροή αίματος  σε αγγεία του πλακούντα και του εμβρύου με σκοπό τη διερεύνηση της  επαρκούς λειτουργίας του πλακούντα και της θρέψης και οξυγόνωσης του εμβρύου. Η εξέταση είναι σημαντική για τη διάγνωση και παρακολούθηση κυήσεων υψηλού  κινδύνου για ανεπάρκεια πλακούντα και υπολειπόμενη ανάπτυξη.

Βιοφυσικό Προφίλ NST

Σε κάποιες περιπτώσεις είναι αναγκαία μαζί με την υπερηχογραφική εξέταση Doppler να γίνεται και  παρακολούθηση της μεταβολής της συχνότητας του καρδιακών παλμών του εμβρύου με καρδιοτοκογραφία σε ηρεμία. Η εξέταση λέγεται Non Stress Test (NST) και μας δείχνει την επάρκεια της οξυγόνωσης του εμβρύου τη συγκεκριμένη στιγμή για να αποφασίσουμε αν υπάρχει ανάγκη για άμεση παρέμβαση. Γίνεται με την τοποθέτηση αισθητήρων στην επιφάνεια της κοιλιάς της εγκύου, είναι ανώδυνη και καταγράφονται ταυτόχρονα ο καρδιακός ρυθμός και η δραστηριότητα  (πιθανές συστολές)  της μήτρας. Όλος ο παραπάνω έλεγχος μπορεί να πραγματοποιηθεί με τη βοήθεια σύγχρονων συσκευών στο ιατρείο μου.

Λήψη Τροφοβλάστης (CVS) και Αμνιοπαρακέντηση

Πρόκειται για δύο επεμβάσεις που σκοπό έχουν τη διερεύνηση για χρωμοσωμιακές ανωμαλίες  ή γενετικά σύνδρομα όπως η μεσογειακή αναιμία και άλλα. Η αμνιοπαρακέντηση είναι χρήσιμη και στη διερεύνηση συγγενών λοιμώξεων. Η λήψη τροφοβλάστης γίνεται μεταξύ 11 και 14 εβδομάδων και αυτό είναι και το μεγάλο της πλεονέκτημα γιατί έχουμε την απάντηση νωρίς. Γίνεται με χορήγηση τοπικής αναισθησίας και είναι λίγο πιο δύσκολη τεχνικά από την αμνιοπαρακέντηση γιατί εξαρτάται από τη θέση του πλακούντα. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις που υπάρχει μωσαικισμός στον πλακούντα (δηλαδή δύο σειρές κυττάρων η φυσιολογική και μια παθολογική) θα χρειαστεί να γίνει και αμνιοπαρακέντηση. Η αμνιοπαρακέντηση είναι πιο εύκολη τεχνικά αλλά γίνεται μετά την 16η εβδομάδα της κύησης. Δεν απαιτείται αναισθησία. Η διαδικασία και για τις δύο περιλαμβάνει την εισαγωγή λεπτής βελόνας στην κοιλιά της μητέρας και η αναρόφηση αμνιακού υγρού στην αμνιοπαρακέντηση ή μικρού τμήματος τροφοβλαστικού ιστού (πλακούντα) στη λήψη τροφοβλάστης. Δεν είναι ιδιαίτερα επώδυνες μέθοδοι αλλά έχουν ένα μικρό κίνδυνο αποβολής που υπολογίζεται σε < 1:500 πάνω από τον ήδη υπάρχοντα  κίνδυνο αποβολής. Το ποσοστό αυτό αναφέρεται στη βιβλιογραφία αλλά η καθ’ ημέραν πράξη δείχνει ότι πρέπει να είναι αρκετά μικρότερο. Πριν τη διενέργεια και των δύο είναι απαραίτητη η γνώση της ομάδας αίματος ενώ θα πρέπει να διακόπτεται τυχόν αντιπηκτική αγωγή.  Μετά την επέμβαση χορηγείται αντιβιοτική αγωγή και συνιστάται αποφυγή έντονης δραστηριότητας και σεξουαλικών επαφών για λίγες μέρες. Ήπιο άλγος μπορεί να παρουσιαστεί στο πρώτο 24ωρο και αντιμετωπίζεται με απλά αναλγητικά. Το πρώτο αποτέλεσμα που βγαίνει με τη μέθοδο PCR,  είναι έτοιμο σε μία με δύο μέρες και αφορά στις πιο συχνές χρωμοσωμιακές ανωμαλίες. Το ολοκληρωμένο αποτέλεσμα είναι έτοιμο σε δύο με τρείς εβδομάδες. Τα περισσότερα κέντρα γενετικής έχουν τη δυνατότητα ελέγχου ορισμένων σπανίων αλλά σημαντικών γενετικών νοσημάτων όπως η κυστική ίνωση, η μυική δυστροφία και άλλα. Σήμερα προσφέρεται επίσης η δυνατότητα μελέτης του γονιδιώματος σε μεγάλη ανάλυση  ο λεγόμενος και  μοριακός καρυότυπος.  Επισημαίνεται ότι το αρνητικό αποτέλεσμα δε σημαίνει ότι το έμβρυο είναι απόλύτως υγιές και ο υπερηχογραφικός έλεγχος είναι απαραίτητος.

Εμβρυική Μείωση

Σε περίπτωση πολύδυμης κύησης (πάνω από τρία έμβρυα) έχει βρεθεί ότι μειώνοντας τα έμβρυα σε δύο μειώνεται δραματικά τόσο η νοσηρότητα όσο και η θνησιμότητα λόγω του υψηλού ποσοστού σοβαρής προωρότητας των παιδιών αυτών. Η μείωση γίνεται με εισαγωγή λεπτής βελόνης και έγχυση διαλύματος KCL ενδοκαρδιακά . Η επέμβαση είναι ανώδυνη και ασφαλής για τη μητέρα. Αυξάνεται λίγο  ο κίνδυνος για αποβολή αλλά μειώνεται σημαντικά ο κίνδυνος για πολύ πρόωρο τοκετό που μπορεί να έχει δραματικές συνέπειες. Λόγω αυξημένου κινδύνου αποβολής δεν συστήνεται μείωση από δύο ή τρία έμβρυα σε ένα παρά μόνο για ιατρικούς λόγους. Μετά την επέμβαση η μητέρα θα λάβει αντιβιωτική αγωγή για μία εβδομάδα και συστήνεται αποφυγή έντονης σωματικής κόπωσης για λίγες ημέρες.

Γυναικολογικό Υπερηχογράφημα

Συνήθως γίνεται την 5η με 10η ημέρα του κύκλου αλλά εάν κριθεί απαραίτητο μπορεί να γίνει οποιαδήποτε μέρα. Μπορεί να γίνει διακοιλιακά (με γεμάτη ουροδοχο κύστη) ή διακολπικά ( με άδεια κύστη). Ελέγχεται η μήτρα γιά τη θέση της το μέγεθος και τη σύστασή της ( ινονυώματα, αδενομύωση) και το ενδομήτριο για το πάχος του και τυχόν ανωμαλίες. Επίσης ελέγχονται  οι  σάλπιγγες και οι ωοθήκες σε ότι αφορά στο μέγεθος και τη μορφολογία τους καθώς και ο Δουγλάσειος χώρος για παρουσία υγρού. Σε περίπτωση που χρειασθεί γίνεται χρήση έγχρωμου Doppler αγγείων γιά έλεγχο της αιμάτωσης διαφόρων στοιχείων όπως κύστεις, ινομυώματα , πολύποδες κ.α.. Είναι πολύ χρήσιμη εξέταση τόσο για τη διάγνωση συμπτωματικών γυναικολογικών παθήσεων όσο και σαν μέθοδος ελέγχου του πληθυσμού (screening test) και είναι χρήσιμο να γίνεται μιά φορά το χρόνο .

Κολποσκόπηση

Πρόκειται για μέθοδο ελέγχου του επιθηλίου του τραχήλου αλλά και του κόλπου και του αιδοίου για παρουσία πιθανών αλλοιώσεων που οφείλονται σε προσβολή από τον ιό  των κονδυλωμάτων HPV. Την υποψία για τέτοιου είδους ευρήματα εγείρει η εξέταση του Test PAP. Γίνεται με τη χρήση του κολποσκοπίου  που έχει δυνατό φωτισμό και μεγεθυντικούς φακούς, καθώς και με τη χρήση κάποιων ειδικών υγρών που βοηθούν στην ανάδειξη των βλαβών. Η μέθοδος είναι ανώδυνη και συνοδεύεται εάν κριθεί απαραίτητο από λήψη βιοψιών. Οι αλλοιώσεις χαρακτηρίζονται χαμηλού ή υψηλού βαθμού. Οι δεύτερες απαιτούν πάντα θεραπεία λόγω του κινδύνου να εξελιχθούν σε καρκίνο. Η θεραπεία αφορά σε αφαίρεση της βλάβης και γίνεται σε χειρουργείο νοσοκομείου συνήθως με τοπική αναισθησία.

Τρισδιάστατη 3D-4D Υπερηχογραφία

Η τρισδιάστατη 3D απεικόνιση του εμβρύου στο πραγματικό του περιβάλλον είναι ένα πρόσφατο εντυπωσιακό και ελπιδοφόρο τεχνολογικό επίτευγμα . Όταν μάλιστα αυτό επιτυγχάνεται σε πραγματικό χρόνο 4D (real time 3D) μας δίνει τη δυνατότητα παρακολούθησης και εμβρυικών κινήσεων. Η συμβολή της τρισδιάστατης απεικόνισης στη διάγνωση είναι προς το παρόν σχετικά περιορισμένη σε σχέση με αυτή της κλασσικής υπερηχογραφίας δύο διαστάσεων, εξελίσσεται όμως διαρκώς ενώ μπορεί να προσφέρει θαυμάσιες εικόνες που ενισχύουν το ψυχολογικό δέσιμο των γονέων με το έμβρυο. Στο ιατρείο μου δίνεται η δυνατότητα ελέγχου του εμβρύου με τρισδιάστατη απεικόνιση και χορήγησης στους γονείς όμορφων εικόνων και DVD.